کد مطلب:40403 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:41

گنجینه پرسمان » تاريخ و سيره

شأن نزول سورة تحريم چيست؟ رازي كه يكي از همسران پيامبر فاش كرده بود چه بود كه باعث نزول آيه شد؟

در شأن نزول آيات اول اين سوره، روايات زيادي در كتب تفسير و حديث و تاريخ نقل شده است كه به دو نمونه از آن اشاره ميكنيم:

1. نقل شده است كه عايشه و حفصه (دو تن از همسران پيامبر) از اين كه پيامبراكرمبه خانة همسرش ماريه قبطيه (كنيزي كه فرمانرواي مصر براي پيامبر9 هديه فرستاده بود) رفته بود ناراحت شدند و به آن حضرت اعتراض كردند كه چرا به خانة ماريه رفتي؟ حضرت سوگند خوردند كه ديگر نزديك او نميشوم. خداوند آيات اول اين سوره را نازل كرد و به آن حضرت فرمود: چرا حلال خدا را بر خود حرام كردهاي؟ كفارة قسم را بده و همچنان نزد همسرت ماريه برو.

2. نقل شده پيامبراكرمهرگاه به منزل همسرش، زينب دختر جحش ميرفت، زينب، شربت عسلي كه براي آن حضرت تهيه كرده بود، به آن حضرت مينوشاند; عايشه و حفصه (دو تن از همسران ديگر آن حضرت) با خبر شده، ناراحت شدند; به همين جهت، عليه آن حضرت توطئه كردند و قرار گذاشتند كه هرگاه پيامبر9 به منزل هر يك از آنها آمد، به آن حضرت بگويند كه از دهان شما بوي مغافير (درختي بود كه گُل بدبويي داشت) ميآيد; مگر از آن خوردهاي؟ به اين ترتيب، وقتي پيامبر9 به منزل حفصه آمد، او اين پرسش را از پيامبر كرد. حضرت فرمود: نه، بلكه در منزل زينب، شربت عسل خوردهام و هرگز از آن نخواهم خورد; در اين هنگام آيات اول اين سوره نازل شد:

اي پيامبر! چرا چيزي را كه خدا بر تو حلال كرده، به خاطر جلب رضايت همسرانت بر خود حرام ميكني؟!( ر.ك: مجمعالبيان، طبرسي، ج 10، ص 55 ـ 56، مؤسسةالاعلمي للمطبوعات / تفسير نمونه، ج 24، ص 271ـ273، دارالكتب الاسلامية. )

در پايان لازم به يادآوري است كه: اين شأن نزول با سندهاي پراكنده و الفاظ مختلف نقل شده است، و به طور روشن منطبق بر آيات مذكور نيست; لذا چندان قابل اعتماد نميباشند. جهت آگاهي بيشتر در اينباره به الميزان في تفسير القرآن، علامه طباطبايي، ج 19، ص 337ـ338، منشورات جماعة المدرسين، مراجعه فرماييد.